تعریف سال مالی بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم اصلاحیه بند 19 ماده 8 قانون تجارت :
«تعيين آغاز و پايان سال مالي شركت در موعد تنظيم ترازنامه و حساب سود و زيان و تسليم آن به بازرسان به مجمع عمومي سالانه»
نکات اساسی در تعریف سال مالی :
• تعیین آغاز و پایان سال مالی
• تهیه صورتهای مالی که می بایستی حداقل سالانه تهیه شود.
• زمان ارایه صورتهای چهارماه پس از پایان یافتن سال مالی می باشد.
• تایید صورتهای مالی توسط بازرسان
• ارایه به مجمع عمومی سالانه جهت تصویب
صورتهای مالی شامل : ترازنامه / سود ( زیان ) / سود( زیان) جامع / صورت سرمایه / صورت گردش وجوه نقد / یاداشت های ضمیمه
انتخاب سال مالی برای شرکت‌ها آزاد است و می‌تواند موقع تاسیس یا ادامه فعالیت محدوده سال مالی خود را به دلخواه انتخاب، یا تغییر دهند.
به عنوان مثال :
سال مالی شمسی : شروع 0۱/0۱/1400 و پایان آن ۲۹/۱۲/1400
شروع 08/04/1400 و پایان آن 07/04/1401
سال مالی میلادی : شروع 11/10/2021 و پایان آن 10/10/2022
شروع 10/09/2023 و پایان آن 14/09/2022
انتخاب سال مالی در ایران از ابتدای فروردین لغایت آخراسفند ماه مرسوم شده زیرا در پایان سال شمسی و آغاز نوروز باستانی فروش به حداکثر خود میرسد و موجودی انبارها در حداقل ممکن قرار دارد.
انتخاب سال مالی در اروپا و آمریکا و بسیاری از کشورها بر اساس شروع سال مالی در دیماه می باشد.
انتخاب سال مالی ممکن است در فصل های خاصی قرار بگیرند بعنوان مثال شرکتهایی که به کشت نیشکر و یا چغندر قند و ….. فعالیت دارند پایان سال مالی آنها فصل پاییز می باشد.
نکات و فواید انتخاب سال مالی بر اساس انتخاب آگاهانه
۱. شرکتهایی که در ماه منتهی به پایان سال مالی کمترین میزان موجودی انبار را دارند، می‌توانند محدوده‌ای را انتخاب کنند که انجام و هزینه انبارگردانی آن به سهولت و ارزان‌تر تمام شود.
۲.شرکتهایی که تمایل دارند اطلاعات مالی سالانه آنها منطبق با شرکت‌های همکار خارجی باشد، می‌توانند سالی منطبق با سال میلادی انتخاب کنند.
- شرکتهایی که عضو یا زیر مجموعه شرکت‌های گروه شرکت مادر هستند بمنظور هماهنگی با همدیگر و منطبق شدن سال مالی بهتر است دارای یک سال مالی مشترک باشند .
شرکتهایی که مثلا در ۴ ماهه یا ۶ ماهه ابتدای سال ترافیک کاری دارند و باید جوابگوی مشتریان خود باشند، می‌توانند سال مالی خود را به نیمه دوم سال تغییر دهند.
۵. شرکتهایی که قصد دارند دوره بستن حساب‌ها، انجام حسابرسی مالی و برگزاری مجمع و انجام حسابرسی مالیاتی تا قبل از اتمام سال مالی انجام شود، در این صورت امور مالی وظیفه بستن حساب‌ها، تهیه صورتهای مالی و اظهارنامه مالیاتی را در زمان مناسب انجام می‌دهد، همچنین حسابرسی مالی و مالیاتی با هزینه کمتری صورت می‌پذیرد کارکنان و مدیران از تعطیلات پایان سال استفاده کامل می‌برند زمان رسیدگی ممیزین مالیاتی در بهترین زمان ممکن و با فرصت مناسب صورت می پذیرد، طرفین به بحث‌های مالیاتی می‌پردازند. تهیه دفاتر قانونی و تحویل اظهارنامه مالیاتی در زمانی انجام می‌شود که حضور ارباب رجوع در ادارات کاهش یافته است.
در ایران بیش از 90 درصد شرکت‌ها سال مالی شمسی را انتخاب کرده‌اند که با مطالعه موضوع فعالیت شرکت، ترافیک کاری، مباحث پرسنلی، مراجعات به ادارات و سازمان‌های دولتی و سایر مثال‌هایی که در این نوشتار آمده است می‌توانند نسبت به تغییر سال مالی اقدام کنند.
تعریف سال مالی بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم :
بر اساس ماده 155 قانون ماليات‌هاي مستقيم ، سال مالياتي عبارت است از يك سال شمسي كه از اول فروردين ماه هر سال شروع و به آخر اسفند ماه همان سال ختم مي‌شود اما در مورد اشخاص حقوقي مشمول ماليات كه سال مالي آنها به موجب اساسنامه با سال مالياتي تطبيق نمي‌كند درآمد سال مالي آنها به جاي سال مالياتي مبناي تشخيص ماليات قرار مي‌گيرد و موعد تسليم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زيان و سررسيد پرداخت ماليات آنها چهار ماه شمسي پس از سال مالي است».
در مشروح ساير موارد قانون ماليات‌هاي مستقيم از عبارت سال مالياتي به وفور استفاده شده است مثل مواد 100، 101، 110 و 126. در مفاد قانون تجارت، به صراحت قانون ماليات‌هاي مستقيم تعريفي از سال مالي و مالياتي نشده است.
اصلاحیه بند 19 ماده 8 قانون تجارت :«تعيين آغاز و پايان سال مالي شركت در موعد تنظيم ترازنامه و حساب سود و زيان و تسليم آن به بازرسان به مجمع عمومي سالانه».
همچنين در مواد 232، 237، 89 و 138 به سال مالي اشاره و تاكيد شده است.
در استانداردهاي حسابداري تمامي مباحث بر مبناي سال مالي تدوين شده است.
در استانداردهای حسابداری صورت‌هاي مالي بايد حداقل به طور سالانه ارائه شود.